ا
ستان البرز سی و یکمین استان ایران میباشد که در سال 1389 با نام رسمی البرز شناخته میشود و در 20 کیلومتری شهر تهران قرار گرفته است.
استان البرز در منطقه رشته کوههای البرز غربی و در یک ناحیه تقریبا کوهستانی قرار دارد و شامل شهرستانهای کرج، طالقان، ساوجبلاغ، نظرآباد، اشتهارد و فردیس است شهر کرج نیز مرکز استان است.
بخش مهمی از رشتهکوه البرز از شمال استان عبور میکند و نام استان را از آن خود کرده است.
اقوام گوناگونی از گذشته در دامنه رشته کوههای البرز به خاطر آب و هوای مناسب و رودخانههای جاری آن سکونت داشتند.
این استان از نظر زیباییهای طبیعی نظیر چشمهها و رودخانهها، آبشارهای مرتفع، کوههای بلند، درختان کهنسال، پوشش گیاهی و جانوری متنوع یکی از گردشگرپذیرترین استانها است.
همچنین مناظر طبیعی و تاریخی محور کرج-چالوس بهعنوان «یکی از زیباترین جادههای گردشگری جهان» در راس این زیباییها قرار دارد.
قدمت استان البرز با توجه به آثار به دست آمده از محوطه ازبکی و تپه چگینی نظرآباد و همچنین تپه مردآباد و حسینآباد کرج، به ۹ هزارسال قبل بازمیگشت، اما اکنون پناهگاههای صخرهای سرهه از تاریخ ۴۰ تا ۵۰ هزار سال پیش یعنی دوران پارینه سنگی میانه و جدید این استان حکایت میکند.
این استان از دوران پیش از تاریخ و باستان نیز سرزمینی پرجاذبه و مرکز آب و آبادانی بوده است. استعدادهای طبیعی و منابع آبی فراوان سلسله جبال البرز، همچنین خاک حاصلخیز دامنههای البرز و دشت منتهی به آن زمینه را برای سکونت انسانها مهیا کرده بود.
در تپههای آق تپه، مراد تپه و تپه مرادآباد، قلعههای تاریخی تنگ گسیل و شهرستانک و آثار دوران اسلامی همچون برج میدانک مغولی، پل و کاروانسرای صفوی، کاخهای قاجاری و کاخهای رضاشاهی و محمدرضا شاهی میتوان سکونت جوامع بشری را درک کرد.
در مورد کرج گفتنی است که این منطقه مدتی جزء مازندران و زمانی قسمتی از ری بود و گاهی از روستاهای طالقان یا شهرستانک به شمار میرفته است.
رفت و آمد کاروانها تا پیش از حمله مغول بیشتر از راهی بوده که از طریق سگزآباد و شهریار به ری میرفته است. از این دوره به بعد راه قزوین-کرج-ری به قبلی ترجیح داده شده، ولی کرج به علت قرار گرفتن بر سر راه قزوین به تهران و تبریز در دوره صفوی دارای ارزش بیشتری بوده و کاروانسراها، پلها و قلعههای ایجاد شده در حاشیه این جاده به آن هویت بخشیده است.
شهرستان کرج به مرکزیت شهر کرج شامل بخشهای مرکزی و آسارا
شهرستان ساوجبلاغ به مرکزیت شهر هشتگرد شامل بخشهای مرکزی، چندار، چهارباغ
شهرستان نظرآباد به مرکزیت شهر نظرآباد شامل بخشهای مرکزی و تنکمان
شهرستان طالقان به مرکزیت شهر طالقان شامل بخشهای مرکزی و بالا طالقان
شهرستان اشتهارد به مرکزیت شهر اشتهارد شامل بخشهای مرکزی و پلنگ آباد
شهرستان فردیس به مرکزیت فردیس کرج (منطقه ۳ شهرداری کرج) شامل بخشهای مرکزی و مشکین دشت
باغ لالههای گچسر
جاده چالوس
طالقان
سد امیر کبیر
امامزاده عبدالقهار
پیست دیزین
روستای تاریخی ورده
روستای برغان
کاروانسرای شاه عباسی
کاخ سلیمانیه
کاخ شمس
باغهای جهانشهر
رود کرج
باغ پرندگان کرج